کرمان رصد - دنیای اقتصاد /متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
حسن بهشتی پور| سفر روز پنجشنبه علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، به مسکو و دیدار با بالاترین مقام این کشور و تحویل پیام رهبری به وی از چند جنبه قابل بررسی است. در بخش اعلانی موضوع اعلام شده که آقای علی لاریجانی، پیام رهبری را تحویل ولادیمیر پوتین داده که خود این امر مهم است زیرا آقای لاریجانی میتوانست با دبیر شورای امنیت روسیه دیدار کند. لذا وقتی این دیدار در سطح رئیسجمهور روسیه انجام شده بیانگر آن است که نفس سفر مهم است. ضمن اینکه سفرهای متعددی بین ایران و روسیه انجام میگیرد که اعلام نمیشود و علنی شدن این سفر نیز موضوعیت دارد و حائز اهمیت است.
در تحلیل تحولات اخیر میتوان در وهله نخست به موضوع اسرائیل و تهدیدهایی که علیه ایران داشته، اشاره کرد. پوتین هفته گذشته در نشست آسیای مرکزی اعلام کرد که صحبتهایی با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، داشته و ضمن آن صحبتها، نتانیاهو اعلام کرده که قصد حمله مجدد به ایران را ندارد. البته اگر بخواهیم به خطوط صحبتهای پوتین دقت بیشتری داشته باشیم، اینگونه بوده که در فضایی که پوتین در خصوص اهمیت مساله ایران و تحولات منطقه صحبت میکرده، نخستوزیر اسرائیل نیز گفته قصد حمله به ایران را نداریم. برداشت شخص من از چینش خبر این است که موضوع اعلامشده برداشت پوتین از صحبتهای نتانیاهو بوده و نه یک نقلقول مستقیم از نخستوزیر اسرائیل.
اما در واکاوی این مساله که آیا روسیه در جایگاهی قرار دارد که بین ایران و اسرائیل میانجیگری کند، باید گفت که روابط خیلی نزدیکی بین پوتین و نتانیاهو از سالها قبل برقرار است و مناسبات مسکو و تلآویو نزدیک بوده و هست. این دو ویژگی، امکان میانجیگری پوتین برای کاهش تنش بین ایران و رژیم اسرائیل را فراهم میکند. اما واقعیت امر این است که اسرائیل حتی از آمریکا هم حرفشنوی ندارد چه برسد از روسیه. یعنی شخص نتانیاهو اهداف خود را دنبال میکند و به خاطر روسیه و مسائل مربوط به آن احتمالا حاضر نخواهد شد که در موضوع ایران کوتاه بیاید. در عین حال، طرف ایرانی هم اصلا اسرائیل را به رسمیت نمیشناسد و اصولا جایگاهی برای موجودیت این رژیم قائل نیست. بنابراین احتمال اینکه پوتین برای کاهش تنش بین ایران و رژیم اسرائیل تلاشهایی کند، وجود دارد اما موثر بودن آن جای تامل دارد.
در نهایت آنکه اگر ایران با اسرائیل یا آمریکا درگیر جنگ شود، در جمیع جهات به ضرر مسکو است. زیرا با ایجاد امنیت و عادیسازی نسبی روابط بین تهران و واشنگتن، دست روسیه برای پیشبرد تعاملاتش با ایران بازتر خواهد بود. در نتیجه کرملین خواستار میانجیگری با هدف کاهش تنش بین ایران و اسرائیل و ایران و آمریکاست اما ظاهرا توانایی لازم را برای آن ندارد.
بازار ![]()