کرمان رصد - مهر/ طبق رویکرد جدید ستاد ملی مبارزه با دوپینگ که بر گرفته از تاکیدات «وادا» است،از این پس کنترل دوپینگ یک کاروان با نمونه‌گیری از همه ورزشکارانش انجام نمی‌شود حتی برای بازی‌های آسیایی و المپیک.
نمونه گیری از ورزشکاران در بیش از یک مرحله و آنالیز و دریافت نتیجه آنها حتی به صورت اورژانسی، سیاستی بود که ستاد ملی مبارزه با دوپینگ (نادو) طی سال‌های گذشته همواره پیش از اعزام کاروان‌های ورزش ایران به رویدادهایی مانند بازی‌های آسیایی و المپیک، دنبال می‌کرد.
این روند در حال حاضر دستخوش تغییراتی شده است. بر طبق آئین نامه آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ (وادا) و استانداردهای بین المللی تدوین شده توسط این سازمان که نادو تمام کشورها ملزم به تبعیت از آن هستند، آنچه حائز اهمیت است گرفتن تست از تمام ورزشکاران یک کاروان نیست بلکه نمونه گیری برنامه محور و با تمرکز بر رشته‌هایی که از ریسک بالاتری برخوردار هستند می‌باشد آنهم «بدون تعیین زمان و مکان مشخص و اعلام قبلی»
«برنامه توزیع نمونه گیری» یا «TDP » برنامه سالیانه تنظیم شده از سوی نادو و بر طبق استانداردهای بین المللی و کد وادا و با نگاه به ارزیابی ریسک صورت پذیرفته است که نمونه گیری از ورزشکاران حتی برای تائید پاک بودن یک کاروان باید بر اساس انجام شود. رضا سعیدی قائم مقام دبیرکل ستاد ملی مبارزه با دوپینگ (نادو) در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد این برنامه توضیح داد و تاکید کرد که ملاک مدیریت نمونه گیری تست دوپینگ در مورد کاروان‌های اعزامی به رویدادهای پیش رو پیروی از این برنامه و استانداردهای بین المللی است نه سیاست قبلی مبنی نمونه گیری از تمام ورزشکاران عضوِ کاروان
بر اساس سیاست‌های جدید آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ از این پس از «تمام ورزشکاران» یک کاروان پیش از بازی‌های آسیایی یا المپیک نمونه گیری نمی‌شود
تاکید وادا بر تهیه «برنامه توزیع تست»
وی در تشریح این روند جدید به چگونگی تهیه «برنامه توزیع نمونه گیری» و عوامل مؤثر در آن اشاره داشت و گفت: طبق استانداردهای بین المللی و کد وادا، تمام نادوهای کشورها موظف هستند پیش از هر سال میلادی «برنامه توزیع نمونه گیری» خود را مشخص کنند. به این معنا که تعداد نمونه گیری ها را به تفکیک رشته، چه در داخل و چه در خارج از مسابقه مشخص نمایند.
جداسازی رشته‌های پُرخطر و معیارهای مورد توجه برای آن
سعیدی به فاکتورهای تأثیرگذار در تهیه این برنامه اشاره داشت و خاطرنشان کرد: «ارزیابی ریسک یا خطر» هر رشته یکی از فاکتورهای موردتوجه و تأثیرگذار در این جدول است. تعیین میزان ریسک یا خطر هر رشته نیز بر اساس معیارهایی انجام می‌شود که آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ (وادا) مشخص کرده است و برای هر یک از آنها نمره یا امتیازی را در نظر گرفته است. رشته‌هایی که آن معیارها را دارا باشند در فهرست رشته‌های پُرخطر قرار می‌گیرند و هرچه امتیاز فاکتورهای آنها بالاتر باشد، بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند.
معیارهای مورد توجه در تعیین رشته‌هایی با ریسک بالا
وی تصریح کرد: تعداد محرومیت‌های قبلی، احتمال ارتکاب ورزشکاران به دوپینگ، اهمیت رشته از حیث مدال و موقعیت اجتماعی و اقتصادی از جمله معیارهای تأثیرگذار در بررسی وضعیت رشته‌ها به لحاظ پُرخطربودن یا نبودن هستند. جدای از موضوع ریسک، تعداد ورزشکاران حرفه‌ای و قهرمانی و رویدادهای سالیانه هر رشته از جمله معیارهای تأثیرگذار در تعیین تعداد نمونه‌ها در طول سال است. مجموع این عوامل کنار هم منتهی به تدوین «برنامه توزیع نمونه گیری» می‌شود.
شرایط هر رشته در کنترل دوپینگ؛ هر چه پُرخطرتر، نمونه گیری بیشتر
قائم مقام دبیرکل ستاد ملی مبارزه با دوپینگ (نادو) با تاکید دوباره بر اینکه نادو مکلف است قبل از هر سال میلادی با در نظر گرفتن معیارهای مورد توجه وادا، میزان ریسک هر رشته را در کشور خود مشخص کرده و «برنامه توزیع نمونه گیری» را کامل کند، ادامه داد: هر چه ریسک یک رشته بیشتر باشد و به نوعی پُرخطرتر شناخته شود، میزان نمونه گیری از آن باید بیشتر شود. این سیاست و رویکرد وادا است که حتی در مورد کاروان‌های اعزامی به بازی‌های آسیایی و المپیک هم باید اعمال شود.
لزوم همکاری فدراسیون‌ها در تهیه جدول توزیع تست
سعیدی بر ضرورت همکاری فدراسیون‌های ورزشی و و تأثیر آن در تدوین هرچه دقیق¬تر و عملیاتی¬تر برنامه توزیع نمونه گیری تاکید کرد وگفت: تدوین برنامه توزیع نمونه گیری نیازمند اطلاعات کامل و به موقع در مورد رویدادهای هر رشته، زمان آنها، برنامه اردویی ورزشکاران، تعداد ورزشکاران کلی رشته و تعداد ملی پوشان و … است. این اطلاعات می‌بایست توسط فدراسیون‌ها در اختیار نادو قرار بگیرد. در صورتیکه اطلاعات هر بخش ناقص باشد، باعث می‌شود که جدول توزیع نمونه گیری به همان میزان واقعی و دقیق نباشد.
بازار
وادا تاکید دارد که نمونه گیری از همه اعضای یک کاروان آنهم با اطلاع قبلی و در زمان و مکان مشخص اشتباه است
دیگر از همه ورزشکاران کاروان‌ها تست گرفته نمی‌شود
وی تاکید کرد: جدول توزیع نمونه گیری، ملاک نمونه گیری و کنترل دوپینگ سالیانه ورزشکاران در رشته‌های مختلف است حتی در مورد کاروان‌های اعزامی به بازی‌های آسیایی و المپیک هم ملاک عمل در واقع همین جدول و برنامه است. پیش از این از «تمام ورزشکاران» یک کاروان و گاهی در بیش از یک مرحله بر اساس زمان بندی از پیش تعیین شده و در مکان مشخص، نمونه گیری می‌شد اما دیگر از این سیاست پیروی نمی‌شود چون وادا با آن مخالف است.
نمونه گیری بدون اطلاع قبلی
قائم مقام دبیرکل نادو بر اهمیت همکاری کمیته ملی المپیک در این زمینه نیز تاکید کرد و گفت: لازم است پیش از بازی‌های آسیایی و المپیک در رده‌های مختلف، برنامه مسابقات توسط کمیته ملی المپیک یا فدراسیون‌ها در اختیار نادو قرار بگیرد. نادو با در نظر گرفتن جدول زمان بندی این بازی‌ها و همچنین جدول توزیع تست، از ورزشکارانی که در رشته‌های پرخطر فعالیت دارند یا به هر دلیلی لازم است کنترل دوپینگ شوند، قبل از اعزام و به صورت خارج از مسابقات نمونه گیری می‌کند. این نمونه گیری می‌تواند بیش از یک مرحله انجام شود اما نکته مهم «عدم اعلام قبلی» آن است.
راهی که تا به امروز اشتباه طی می‌شد
وی در این زمینه خاطرنشان کرد: از نظر استانداردهای بین المللی نمونه گیری از تمام ورزشکاران اعزامی یک کاروان آنهم در یک مکان و زمان از پیش تعیین شده، اشتباه است. این کار خلاف قوانین است. نمونه گیری باید به صورت بی خبر و توزیع شده باشد.
تاکید وادا بر نمونه گیری بی خبر از ورزشکاران خاص
سعیدی در پایان به خبرنگار مهر گفت: آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ (وادا) سال 2024 بر اشتباه بودن این شیوه کنترل دوپینگ (نمونه گیری از پیش تعیین شده در زمان و مکان مشخص از همه اعضای یک کاروان) تاکید داشت و از ابتدای سال جاری میلادی نادو را مکلف کرد که بر طبق استانداردهای وادا عمل نماید. تاکید وادا بر این است که الزامی به نمونه گیری از همه ورزشکاران یک کاروان نیست. بلکه اولویت با آموزش تمام ورزشکاران و در درجه بعد نمونه گیری با در نظر گرفتن ریسک رشته است.