چاپ

کرمان رصد - تاریخ و فرهنگ غنی کرمان در بستری امن در موزه های این استان آنچنان آرمیده است که روزانه دهها گردشگر داخلی و خارجی را به سوی خود فرا می خواند تا سرافرازانه تاریخ سراسر عزت و سربلندی دیار کریمان را به میهمانانش معرفی کند.

از میدان آزادی شهر کرمان که حرکت می کنی کمی مانده به پارک باغ ملی درختان سر به فلک کشیده و تنومند مجموعه باغ موزه هرندی نگاهمان را به سوی خود می خواند کمی بعد درست آن زمانی که خود را در میان سرسبزی باغ موزه هرندی می یابی دلت را با تاریخ این دیار پیوند زده ای.
صدای آواز پرندگان که از لابه لای شاخ و برگ درختان باغ موزه هرندی به گوش می رسد موجب صفای روحمان می شود و ذهنمان را که تا کمی قبل درگیر شلوغی خیابان و ازدحام خودروها بود جلا می دهد.
کمی جلوتر بنایی زیبا در انتهای پلکانی سنگی خودنمایی می کند، 2 طرف این راه اصلی دسترسی به این بنا با چمن مخملی مفروش شده است.
این ساختمان قدیمی مربوط به اواخر دوره قاجار است و توسط مرحوم "عدل السلطان" بنا و سال 1313 شمسی به مرحوم "ابوالقاسم هرندی" فروخته شده است.
مجموعه باغ موزه هرندی که در زمان احداث آن خارج از شهر کرمان قرار داشت امروز درست در وسط شهر کرمان با تمام ویژگی های باغ و عمارت ایرانی قرار دارد.
از جمله قسمت های این باغ می توان ساختمان اندرونی، بیرونی، بهارخواب، حمام، آشپزخانه، اتاق های مستخدمین، گاوگرد، حوض و آب نما، اصطبل و درختان میوه اشاره کرد که بر اثر مرور زمان دستخوش تغییرات زیادی شده است.
تخریب اصطبل و انبارها و تبدیل آشپزخانه به ساختمان اداری از جمله این تغییرات است.
آبرسانی به درختان میوه این باغ از چاه و گاوگرد باغ تامین می شده و گاوگرد که تجهیزات آن در ضلع جنوبی باغ قرار دارد، ساختمان موجود در این باغ اکنون به عنوان موزه منطقه ای استان کرمان مورد بهره برداری قرار گرفته است.
در طبقه همکف این ساختمان، موزه سازهای سنتی استاد مسعود، کیوان پهلوان، ایرج گلسرخی و فواد توحیدی و در طبقه فوقانی، موزه باستان شناسی قرار دارد.
موزه سازهای سنتی کرمان هم یکی از مکان های زیبایی است که علاقمندان به هنر موسیقی را به سوی خود جذب می کند.
این موزه سال 1380 به دنبال اهدای 21 عدد ساز موسیقی، توسط استاد "حسین مسعود"، سازنده سازهای سنتی و بومی به سازمان میراث فرهنگی، راه اندازی شد.
در این موزه سازهای ایرانی از قبیل قیچک، سنتور، قانون، رباب و عود که از جمله کارهای هنرمندانه اساتید برجسته این هنر است به نمایش گذاشته شده است.
سازهای اهدایی استاد حسین مسعود به این موزه به 2 دسته تقسیم می شوند، اول سازهایی که توسط خود استاد ساخته شده و دسته دوم سازهایی است که توسط وی جمع آوری و به موزه اهدا شده است.
در مجموع 128 ساز موسیقی در موزه سازهای سنتی کرمان نگهداری می شود.
**موزه دفاع مقدس
موزه دفاع مقدس با هدف انتقال فرهنگ ایثار، جهاد، شهادت و همچنین اثبات حقانیت ملت مسلمان ایران در جنگ هشت سال تحمیلی بنا شده است.
این موزه توسط مهندس خان محمدی از استادان دانشگاه علم و صنعت تهران طراحی و در زمینی به مساحت 23 هزار متر مربع و با زیربنای 2 هزار و 550 مترمربع با صرف هزینه ای بیش از 11 میلیارد ریال ساخته شده است.
از جمله قسمت های مختلف این موزه، بوستان شهداست، این بوستان در محل در ورودی موزه با آب نماهای زیبا، درختان سر به فلک کشیده، گلکاری، چمن وسیع و تندیس هایی از برگزیدگان سرداران شهید استان کرمان قرار دارد.
سر در ورودی موزه با سازه بتونی و با نماد هشت سال مقاومت و پایداری هشت پایه دارد و بعد از آن ضریحی از پوکه، نبرد عاشورایی ملت مسلمان ایران را تداعی می کند.
موزه که الهام گرفته از معماری اسلامی است بصورت گنبد هشت پله و پوشیده از مس ساخته شده است.
گنبد موزه به شکل لاله و برگ های آن الهام گرفته از بادگیرهای قدیم کرمان است.
ساختمان موزه سه طبقه دارد و در آن آثاری از جنگ های مهم تاریخ ایران بعد از دوره صفوی شامل عهدنامه ها، اسناد تجهیزات و نقشه ها و در یکی از تالارها اسناد کمک و حمایت کشورهای مختلف به عراق در جنگ هشت ساله به نمایش درآمده است.
بخشی از عملیات پیروزمندانه والفجر هشت بصورت ماکتی به مساحت 250 مترمربع و با استفاده از نور، صدا، فیلم و توپوگرافی، نمایش داده می شود.
**موزه مردم شناسی زرتشتیان
سال 1362 پرویز وخشوری ریاست انجمن زرتشتیان، به همراه مهران غیبی سرپرست وقت کتابخانه، اشیای میراث فرهنگی زرتشتیان کرمان را گردآوری کرده و تا امروز نیز آثار دیگری به آن افزوده اند.
سرانجام این موزه در جشن تیرگان سال 1384 بطور رسمی و از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گشایش یافت.
ساختمان این موزه در دهه 1370 به کوشش هرمزیار اشیدری و مهیندخت سیاوشیان پی ریزی شد و سال 1380 پایان یافت.
از کهن ترین اشیای این موزه یک جلد کتاب دست نویس گات ها با پیشینه بیشتر از 200 سال و یک آتشدان دستی با تاریخ حک شده 1207 است.
از بخش های ارزشمند این موزه بخش فرتور و اسناد است که فرتورهای انجمن ناصری زرتشتیان کرمان و رفسنجان و فرتورهای سرشناسانی چون ارباب کیخسرو شاهرخ، میرزا برزو آمیغی، کشور خانم و پوراندخت در بین آنها ارزش بسیاری دارد.
بخشی از این موزه نیز به انواع آتشدان، روغن سوز، پیه سوز و چراغ لاله اختصاص داده شده است.
لباس های زنانه ای با قدمت 50 تا 150 سال و پیشینه ای که در اسناد هخامنشی تا ساسانی دیده می شود، گویای پوشش زنان زرتشتی است.
مخنا، لچک، چارقد، کت، پیراهن و شلوار گلدوزی شده از انواع این لباس ها هستند که زیبایی ویژه ای دارند.
**موزه سکه
موزه سکه از دیگر موزه های دیدنی کرمان است، ضرابخانه از بناهای مجموعه گنجعلیخان بوده و در ضلع شمالی میدان ارگ قرار گرفته است.
این بنا بین سال های 1007 تا 1035 به دستور گنجعلیخان حاکم کرمان ساخته شده است.
تزئینات داخلی بنا گچ بری به شکل آجر کاذب است و بند آجرها به رنگ اخرایی است.
این بنا دارای گنبد رفیعی است که در راس آن کلاه فرنگی قرار گرفته که بخشی از نور داخل را تامین می کند.
در کف بنا و در زیر نورگیر حوض مربع شکلی قرار دارد که انعکاس نور در آن بر زیبایی بنا می افزاید و سر در بنا کاملا ساده بوده و تزئین آن آجرکاری گچی است.
زمان تعمیرات بنا تعدادی سکه مسی و قطعات فلزی متعلق به ضرب سکه بدست آمده که تاییدی بر کاربرد بنا برای ضرابخانه است.
سکه های ادوار مختلف تاریخ از جمله اشکانیان، ساسانیان، عرب ساسانی، اموی، عباسی، گورکانی، تیموری، آل مظفر، آل مکرم، آق قویونلو، قراقویونلو، ایلخانی، صفوی، افشار، افاغنه، زندیه، قاجار، پهلوی و همچنین اسکناس هایی از قاجار و پهلوی در این موزه به معرض نمایش گذاشته شده است.
**موزه هنرهای معاصر
یکی دیگر از موزه های دیدنی و جالب توجه استان کرمان، موزه هنرهای معاصر صنعتی است.
بنیانگذار این مجموعه مرحوم حاج علی اکبر صنعتی زاده است که سال 1318 هجری شمسی پرورشگاهی را برای نگهداری کودکان یتیم بنیان نهاد.
یکی از کودکان یتیمی که در این پرورشگاه پرورش یافته و پس از طی مدارج ترقی در زمینه هنر از نام آوران عصر خود شده سید علی اکبر صنعتی هنرمند نقاش و مجسمه ساز معاصر است.
در این موزه تعداد زیادی از آثار نقاشی و مجسمه سازی استاد صنعتی و نقاشی های سهراب سپهری به نمایش گذاشته شده است.
**موزه سنگ
موزه سنگ در گنبد جبلیه از بناهای تاریخی استان کرمان واقع شده است.
گنبد جبلیه بنایی هشت ضلعی است و مصالح به کار رفته در دیوارها سنگ لاشه با ملات گچ از بیرون و آهک از داخل است.
بنای تاریخی گنبد جبلیه سال 1376 هجری شمسی در فهرست آثار ملی ثبت شد.
این بنا چندی پس از آن مرمت و سال 1383 به موزه جبلیه و به محل نگهداری کتیبه های تاریخی تبدیل شد.
**موزه مردم شناسی حمام گنجعلیخان
موزه مردم شناسی حمام گنجعلیخان نیز یکی از پربیننده ترین موزه های استان کرمان است.
این حمام تا سال 1315 هجری شمسی مورد استفاده عموم قرار می گرفت و سال 1350 پس از مرمت و بازسازی به موزه مردم شناسی تبدیل شد.
در این موزه مجسمه هایی توسط اساتید دانشکده هنر و دانشگاه تهران (استاد میربابایی و نشان تانیک) طراحی و در قسمت های مختلف حمام قرار داده شده است.
در کنار این مجسمه ها نیز وسایل مختلف مورد استفاده در حمام قرار دارد که بدین وسیله صحنه هایی از استحمام به شیوه سنتی به معرض نمایش گذاشته شده است.
**موزه ارتش
موزه ارتش نیز چند سال قبل با همکاری نیروهای ارتش مستقر در کرمان و سازمان میراث فرهنگی استان مورد بهره برداری قرار گرفت.
در این موزه ادوات و وسایل نظامی مربوط به دوران گذشته در معرض دید علاقمندان قرار گرفته است که زییایی خاص خود را دارد.
میهمانان نوروزی استان کرمان با بازدید از موزه ها می توانند بهتر با تاریخ و فرهنگ این سرزمین کهن آشنا شوند.
3029