چاپ

کرمان رصد - اولین استادیوم ورزشی تهران در سال 1318 در بخش شمال شرق تهران در روز زمینی ساخته شد که صاحبش شرط کرد نامش باید روی آن ورزشگاه بماند و تا سال 60 هم این نام روی آن ورزشگاه ماند:«امجدیه»

درباره این که امجدیه نخستین ورزشگاه تهران است هیچ شکی وجود ندارد. این استادیوم با گسترش ورزش‌های عمومی و حرفه‌ای در سالهای 1306 تا 1316 در تهران شکل گرفت. یکی از کسانی که باعث شکل‌گیری این ورزشگاه شد بی‌تردید میرمهدی ورزنده است. دانش‌اموز دارالفنون که برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در آن جا ورزش ژیمناستیک را دنبال کرد و در رشته تربیت‌بدنی فارغ‌التحصیل شد و به تهران بازگشت. او بنیانگذار بسیاری از ورزش‌های قهرمانی ایران از جمله والیبال و فوتبال است. ورزنده تلاش بسیاری کرد تا ورزش عمومی در ایران پا بگیرد و در سایه همین تلاش‌ها هم بود که ورزش در مدارس جدی گرفته شد. او همچنین در شکل‌گیری تیم‌های ملی ایران نقش مهمی داشت. تیم ملی فوتبال ایران یکی از تیم‌هایی بود که نیاز به زمینی مناسب برای بازی و تمرین داشت. همین باعث شد تا لزوم ساخت استادیوم ورزشی مطرح شد و در نهایت توانستند مجوز ساخت ورزشگاه را بگیرند. برای ساخت این ورزشگاه بهترین زمین زمین‌های متعلق به امجد نظام یا امجد السلطنه بود. در آن زمان این منطقه به عباس‌آباد معروف بود و در شمال شرقی پایتخت واقع شده بود و سفارت آمریکا در این جا ساخته شده بود. او این زمین را با این شرط به دولت به قیمت کمتر از ارزشش فروخت که نام او بر این ورزشگاه بماند. به همین دلیل زمانی که در سال 1318 ورزشگاه با نام امجدیه افتتاح شد.
کلنگ ورزشگاه حدود سال 1313 بر زمین خورد. در روزنامه‌های سال 1313 تا 1315 اخباری از پیشرفت این استادیوم را می‌توانیم بخوانیم. قرار بود همزمان با امجدیه چهار ورزشگاه در شمال و جنوب و شرق و غرب تهران ساخته شود. ورزشگاه‌هایی که در طوفان جنگ جهانی گم شدند. طرح زمین فوتبال امجدیه را نیکلای مارکف و مهندس سعید ارائه دادند. زمین فوتبال این ورزشگاه 25 هزار نفر گنجایش داشت که دور تا دور زمین می‌نشستند. سکوهای تماشاگران در 9 ردیف و با ارتفاع کمتر از لژها قرار داشت. این زمین رینگ دو میدانی و دوچرخه سواری هم داشت. همچنین در بخش غرب زمین زمین‌هایی برای بازی تنیس و وابیبال و بستگبال طراحی شده بود. استخر مجموعه نیز در بخش شمال ساختمان بود. اما مهمترین بخش ورزشگاه شیرودی سردر این ورزشگاه بود. این سردر با تصویری از پیکار رستم و دیو سفید پیش از این در سردر بیش از صد سال در سردر نقارخانه کاخ گلستان قرار داشت. در سال 1309 که دروازه خراب شد این کاشی‌کاری نفیس به اداره بیوتات منتقل شد و به پیشنهاد سازندگان ورزشگاه در ورودی ورزشگاه نصب شد. جایگاه ویژه که محل حضور شاه و همسرش بود در بخش غربی ساختمان قرار داشت. معبری که محل ورود ورزشکاران به زمین بود از زیر همین جایگاه رد می‌شد. در ورودی استادیوم هم دو برج آجری برای تزیین بنا ساخته شد.
امجدیه در سال 1317 درهایش را به سوی تیم‌های ورزشی باز کرد. اما این ورزشگاه در سوم شهریور 1318 رسما با حضور شاه و ولیعهد افتتاح شد. بعد از تکمیل ورزشگاه شهرداری تهران در نزدیکی آن میدانی را طراحی کرد که بعد از شهریور بیست به میدان بیست و پنج شهریور معروف شد. میدانی که امروز به عنوان میدان هفت‌تیر می‌شناسیم. این ورزشگاه تا سال 1353 که ورزشگاه آزادی برای بازی‌های آسیایی تهران افتتاح شود ورزشگاه اصلی پایتخت بود.
پژوهشگر:فرزانه ابراهیم زاده