بزرگنمايي:

کرمان رصد- تغییرات اقلیمی و انتقال بذر یا نهال آلوده همواره عامل اصلی انتقال بیماری های مختلف در بخش باغی و زراعی بوده که امروز یکی از دغدغه های مهم بخش کشاورزی جنوب استان کرمان به شمار می رود اما باید ببینیم که سازمان عریض و طویل جهاد کشاورزی این دیار و بخش مدیریت حفظ نباتات این مجموعه، چگونه در این زمینه فعالیت کرده است.
البته بسیاری از کارشناسان کشاورزی بر این باورند که باید با اتکا به اصل معروفِ پیشگیری بهتر از درمان است، برنامه ریزی صحیحی در راستای جلوگیری از ورود بذر و نهال آلوده انجام داد چرا که تجربه نشان داده ا، بیشتر بیماری های بخش کشاورزی و باغداری ناشی از انتقال نهال و بذر آلوده، به مزارع بوده و می طلبد کشاورزان این خطه توجه ویژه ای به این مساله داشته باشند تا عامل سرایت آلودگی به مزارع و باغ های منطقه نشوند.
 به منظور بررسی بیشتر این موضوع و شناسایی راهکارهای مناسب برای فرار به موقع از دام آفت ها و بیماری ها، میزگردی تخصصی با حضور سعید برخوری رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان، علی سالاری مدیر جهاد کشاورزی شهرستان جیرفت، مهدیه کرد ساردویی کارشناس بخش کشاورزی و مجید فرخی مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان برگزار کرد.
**ردیابی بیماری های قرنطینه ای
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان در این میزگرد از ردیابی بیماری قرنطینه ای گرینینگ در سطح 10 هزار هکتار از مرکبات این منطقه خبر داد.
سعید برخوری افزود: از آنجایی که این بیماری توسط آفت پسیل مرکبات و نهال آلوده، انتقال و گسترش پیدا می کند، ضرورت دارد که باغداران در جهت مبارزه با آفات، از نیمه اسفند تا اواسط اردیبهشت ماه و از اواخر شهریور تا اواخر مهرماه، در 2 نوبت اقدام و همچنین از کشت نهال های مرکبات بدون شناسه و گواهی بهداشت خودداری کنند.
وی تصریح کرد: در سال جاری بیماری قرنطینه ای گرینینگ مرکبات در سطح 10 هزار هکتار از باغ های منطقه ردیابی شد و پس از بررسی های آزمایشگاهی، بیشترین پراکندگی این بیماری در باغات مناطق کوهپایه ای گزارش شد.
برخوری اظهار داشت: یکی از دغدغه های سازمان جهاد کشاورزی مساله آلودگی بذر و نهال است که در این زمینه با جدیت زیادی بیماری ها را ردیابی می کند.
* 100 نمونه خاک و ریشه گیاهی در جنوب کرمان ردیابی شد
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان نیز در این میزگرد گفت: ردیابی آفات و بیماری های قرنطینه ای در مزارع و باغات منطقه جنوب کرمان بسیار حائز اهمیت بوده و این مدیریت از فروردین ماه سال جاری با برگزاری کارگاه های آموزشی، جمع آوری نمونه ها را طبق استاندارد های لازم از 2 هزار هکتار مزرعه سیب زمینی کلید زد و برای انجام مراحل آزمایشگاهی نیز تمهیدات لازم را در دستور کار قرار داد.
مجید فرخی افزود: امسال با استفاده از نیرو های متخصصِ "نماتد شناسِ" شبکه مراقبت گیاه پزشکی و نظارت بخش دولتی، حدود 100 نمونه خاک و ریشه سیب زمینی آزمایش شد که خوشبختانه این نوع آفت در نمونه های جمع آوری شده مشاهده نشد.
فرخی همچنین کشاورزان را به مشورت با کارشناسان کشاورزی نسبت به انتخاب و تهیه ارقام مورد نیاز، کشت بذر های سالم و دارای گواهی سلامت سفارش کرد.
وی تصریح کرد: نخستین علامت در یک مزرعه آلوده به "نماتد سیست سیب زمینی " ظهور نقاطی با پوشش گیاهی کم به صورت لکه ای در قسمت های مختلف مزرعه است که در این نقاط، رشد گیاه بسیار ضعیف بوده و علائم کمبود شدید مواد غذایی را نشان می دهد.
فرخی عنوان کرد: اثرات نماتد سیست سیب زمینی روی گیاه، تنش آبی و پیری زودرس برگ ها است و در گیاهان شدیداً آلوده، زمین کاملاً با برگ های ریزش کرده پوشیده می شود.
وی ادامه داد: آلودگی در برگ ها شبیه به علائم کمبود مواد غذایی و به صورت زردی غیر طبیعی و پژمردگی برگچه ها و چرمی شدن برگ ها دیده می شود.
*تعداد 38 فروشندگی غیرمجاز لوازم کشاورزی پلمب شد
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان گفت: امسال تعداد 38 فروشندگی غیرمجاز با دستور دادستانی شهرستان های جنوبی استان کرمان پلمب شده است.
فرخی افزود: با توجه به اهمیت و ضرورت تولید محصول سالم و نقش عرضه و استفاده از سموم شیمیایی در امنیت غذایی، سلامت بهره برداران بخش کشاورزی و مصرف کنندگان، سازمان جهاد کشاورزی نسبت به شناسایی فروشندگی های عرضه آفت کش نباتی تا سطوح دهستان ها اقدام می کند.
وی ادامه داد: سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان با همکاری مراجع قانونی نسبت به بازدیدهای دوره ای اکیپ های بازرسی به منظور جلوگیری از عرضه و فروش سموم غیرمجاز و همچنین کنترل قیمت آفت کش ها بر اساس لیست اعلامی انجمن صنایع تولید کنندگان سموم، اقدام کرده است.
فرخی تصریح کرد: با پیگیری های صورت گرفته تاکنون 200 فروشگاه در سطح منطقه شناسایی شده و تعداد 120 فروشندگی، دارای مجوز و تعداد 38 فروشندگی غیرمجاز هم با دستور دادستانی پلمب شد.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان گفت: با توجه به ساماندهی مصرف سموم در کنترل آفات و بیماری های گیاهی، جلوگیری از عرضه سموم قاچاق، تقلبی و خارج از فهرست، امری اجتناب ناپذیر بوده و این برنامه، همکاری همه ارگانهای قانونی را در برخورد با افراد خاطی و ساماندهی باقی مانده فروشندگی ها می طلبد.
*تعداد 179 اصله نهال آلوده در جیرفت کشف و معدوم شد
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان جیرفت نیز در این میزگرد گفت: امسال تعداد 17 اصله نهال آلوده زیتون و 162 اصله نهال انگور بدون گواهی سلامت در این شهرستان جمع آوری و معدوم شد.
علی سالاری افزود: شهرستان جیرفت به لحاظ قرار گرفتن در شمالی ترین نقطه از منطقه جنوب کرمان دارای اقلیم های مختلف آب و هوایی بوده و بستر مناسبی برای کشت و تولید انواع محصولات کشاورزی به ویژه محصولات باغی (سردسیری - گرمسیری و نیمه گرمسیری) به شمار می رود.
وی بیان کرد: با توجه به اهمیت موضوع و قرنطینه ای بودن آفات و بیماری های گیاهی و همچنین جلوگیری از نقل و انتقال هر گونه اندام گیاهی از مناطق آلوده به مناطق سالم شهرستان جیرفت، بازدید های منظم از مراکز توزیع و فروش نهال و نهالستان ها انجام می گیرد.
سالاری تصریح کرد: در بازدیدهای چند روز گذشته تعداد 17 اصله نهال زیتون آلوده به مگس زیتون از منطقه محلات و 162 اصله نهال انگور گلدانی فاقد برچسپ و گواهی سلامت از فروشگاههای گل و گیاه در سطح شهر جمع آوری شد.
وی عنوان کرد: آفت مگس زیتون یکی از آفات قرنطینه ای بوده که در تمام طول سال فعالیت دارد، آفت مذکور از گوشت میوه تغذیه کرده و گاهی تا 90 درصد میوه ها را از بین می برد و سوراخ های ناشی از تخم ریزی حشرات ماده و سوراخ های خروجی لاروها موجب نفوذ عوامل قارچی و باکتریایی شده و میوه ها به شدت فاسد می شوند که این موضوع در کاهش کیفیت و کاهش راندمان تولید روغن زیتون، موثر است.
سالاری گفت: با توجه به اهمیت این موضوع، به باغداران و کسانی که قصد احداث باغ دارند توصیه می کنیم قبل از خرید و کاشت نهال، به مدیریت جهاد کشاورزی مراجعه و با کارشناسان مربوطه مشورت کنند.
وی تصریح کرد: تمامی عاملان فروش و توزیع کنندگان انواع نهال نیز توجه داشته باشند که فروش هر گونه نهال فاقد لیبل و گواهی سلامت، غیر مجاز بوده و این مدیریت با هماهنگی دستگاه قضایی با متخلفان، برخورد قانونی خواهد کرد.
*کشاورزان نگران آفت پروانه ابریشم نباشند
کارشناس کشاورزی جنوب کرمان هم گفت: کشاورزان جنوب کرمانی، در صورت مشاهده این آفت بر روی محصولات کشاورزی خود به کارشناسان مدیریت حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مراجعه کنند.
مهدیه کرد ساردویی افزود: آفت ذکر شده «لارو پروانه ابریشم باف ناجور» نام دارد که از آفات شایع، درختان جنگلی به شمار می رود.
وی به میزبان‌های این آفت اشاره و تصریح کرد: پروانه ابریشم باف ناجور بر روی درختان سیب گلابی و غیره، لانه گزینی کرده و به این درختان خسارت وارد می‌کند.
کرد ساردویی ادامه داد: آفت پروانه باف ناجور، یک نسل در سال دارد و در مناطق سردسیر معمولا نوید بخش نوروز است و از اواسط فروردین تا اواخر اردیبهشت ماه، لاروها مشاهده و در مناطق معتدل در تمام فصل سال مشاهده می‌شوند.
این کارشناس کشاورزی اظهار داشت: این آفت از برگ‌های درختان تغذیه کرده و گاهی خسارات شدیدی وارد می کند و موجب لخت شدن شاخه‌های درخت می‌شود و در نتیجه، ضعف درختان را در پی خواهد داشت.
وی گفت: به منظور کنترل و مقابله با این آفت، بایستی یکسری اقدامات کارشناسی انجام شود لذا با توجه به تراکم جمعیت لارو در یک نقطه بهترین روش پیشنهادی، کنترل مکانیکی و جمع آوری و انهدام لاروهاست.
این کارشناس افزود: از سایر روش‌های کنترل نیز، می توان به استفاده از b.t. یا همان کنترل شیمیایی به صورت مبارزه لکه‌ای با سموم گوارشی اشاره کرد و همچنین می‌توان با ایجاد لانه‌های مصنوعی پرندگان برای تغذیه از این لاروها کنترل آفت را انجام داد که البته در صورت وسعت آلودگی، این روش چندان کارساز نیست.
وی ادامه داد: همچنین بستن گونی در اطراف تنه درخت و ایجاد پناهگاه برای لاروها و سپس جمع آوری آنها می‌تواند در کاهش جمعیت آنها موثر باشد.
پر واضح است که ردیابی بیماری های قرنطینه ای و خودداری از کاشت نهال های بدون شناسه و همچنین برگزاری کارگاه های آموزشی در راستای توانمند کردن کشاورزان برای مقابله با آفات، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، به علاوه مشورت با کارشناسان کشاورزی در خصوص انتخاب و تهیه بذرها و سموم مورد نیاز، می تواند تا حد زیادی به پیشرفت و بهبود بخش کشاورزی کمک کند، البته نباید از نظارت و بازرسی مستمر مراکز توزیع نهاده های کشاورزی غافل شد.