کرمان رصد - سرمازدگی محصولات کشاورزی جنوب استان کرمان تراژدی دردناکی است که هر ساله گریبان کشاورزان را می‌گیرد؛ امسال نیز به دلیل ضعف مدیریت در توزیع سوخت در گلخانه‌ها توسط شرکت ملی نفت استان کرمان، بعضی از گلخانه‌ها خسارت بسیار زیادی را متحمل شدند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از راه آرمان، همه ساله با فرا رسیدن فصل سرما کشاورزان دغدغه بسیاری برای جلوگیری از سرمازدگی محصولات خود دارند؛ آب و هوای به نسبت گرم جنوب کرمان سبب شده تا محصول کشاورزان این منطقه کمتر در معرض سرمازدگی قرار گیرند.
سرمای استخوان سوز زمستان 99 ورق را برای همه کشاورزان به ویژه باغداران و گلخانه داران جنوب کرمان برگردانده و سرمایی را تجربه کردند که در تاریخ این منطقه بی سابقه بوده است.
البته وسعت سرمازدگی در این منطقه به اندازه‌ای است که محصول سیب زمینی جنوب کرمان را به طور کامل از بین برد. در حالیکه سایر محصولات هم از این حیث مستثنی نبوده و در حجم قابل توجهی آسیب دیده‌اند.
اکنون کشاورزان مانده اند با سرمایه یک سال زندگی خود که تباه شده و بیمه ای که تنها بخش اندکی را پرداخت می کند. در این شرایط نیازمند حمایتی هستند که تاکنون کمتر از کشاورزان جنوب کرمان نسبت به کشاورزان سایر مناطق صورت گرفته است.
خسارت بیش از 70 درصدی سرما به محصولات کشاورزی جنوب کرمان
علیرضا کمالی یکی از گلخانه داران جنوب کرمان که سرما بخش قابل توجهی از محصولاتش را خراب کرده در گفتگو با خبرنگار ما اظهار کرد: سرمای بی سابقه ای در 20 سال گذشته منطقه جنوب کرمان را در برگرفت که سبب وارد آمدن خسارات زیادی به باغات، گلخانه ها و بیش از 70 درصد محصولات کشاورزی این منطقه وارد کرد.
وی افزود: شدت آسیب به محصولات کشاورزی این منطقه به حدی زیاد است که بسیاری از کشاورزان همه دارایی خود را از دست داده اند، در این شرایط انتظار داریم دولتمردان و مسئولان چاره ای به حال کشورزان بیاندیشند.
این گلخانه دار کرمانی بیان کرد: در سال های قبل در استان های لرستان و خوزستان سیلاب جاری شد که سبب آسیب به بخش کشاورزی آن مناطق شد، در آن شریط مسئولان به کمک کشاورزان آمدند و خسارت های آن ها را تا حد زیادی جبران کردند.
کمالی تاکید کرد: اگرچه خسارت ناشی از سرمازدگی بسیار بیشتر از سیل است چرا که سیل تنها مسیر عبود خود را تخریب می کند اما سرما همه منطقه را درگیر می کند.
وی یادآور شد: مردم و کشاورزان به عنوان تولیدکنندگان بخشی از زنجیره تولید در کشور هستند، با توجه به اینکه در سال جهش تولید قرار داریم انتظار می رود که دولت در هنگام بروز حوادث غیر مترقبه در کنار مردم باشد.
این گلخانه دار کرمانی گفت: اگرچه جبران این خسارت به صورت کامل غیر ممکن است اما می توان بخشی از این خسارت ها از طریق پرداخت تسهیلات را جبران کند در صورتی که مسئولان به این مسئله توجه نکنند عوارض آن تا سال های آینده کشاورزی منطقه را تحت تاثیر قرار می دهند.
تعلل شرکت نفت در سوخت رسانی، آسیب به گلخانه‌ها را دو چندان کرد
کمالی در ارتباط با دلایل شدت گرفتن این خسارات بیان کرد: یکی از دلایلی که سبب تشدید سرمازدگی به ویژه در گلخانه ها شد، عدم تامین به موقع و کافی سوخت بود.
وی ادامه داد: اگرچه تأمین سوخت در گرم کردن مزارع باز اثری نداشت اما می‌توانست در بروز سرمازدگی محصولات گلخانه‌ای بسیار اثرگذار باشد.
این گلخانه‌دار کرمانی متذکر شد: حدود 2 ماه است که با وجود صادر شدن حواله‌ها، برای تامین سوخت مورد نیاز خود مراجعه می کنیم اما هر بار به بهانه نبودن سوخت دست خالی باز می‌گردیم.
کمالی ابراز کرد: علت بروز بسیاری از مشکلات ضعف در زیرساخت ها است که اگر پیش از وقوع حادثه ترمیم می شدند، می توانستیم از بروز این حجم از خسارت جلوگیری کنیم.
وی خاطرنشان کرد: تامین سوخت گلخانه ها باید قبل از سرد شدن هوا صورت گیرد نه اینکه نوش دارو پس از مرگ سهراب شود و بعد از به بار نشستن این حجم از خسارت در اثر سرمازدگی این سوخت به دست کشاورزان برسد.

در ارتباط با پیگیری موضوع عدم توزیع به موقع سوخت در بین گلخانه داران به سراغ سید باقر نورالدینی مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان رفتیم و علت را جویا شدیم.
اظهارات ضد و نقیض مسئولان در ارتباط با تاثیر سوخت بر گسترش سرمازدگی
مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان به خبرنگار ما گفت: سرمازدگی محصولات کشاورزی جنوب کرمان مربوط به محصول سیب زمینی و پیازی است که در فضای باز کشت شده و گلخانه ها با کمترین میزان خسارات مواجه شدند.
وی افزود: گلخانه های جنوب کرمان همگی مشعل دارند و سوخت آن ها تامین شده است و عمده خسارات مربوط به باغات و مزارع رو باز بوده است.
اما ذبیح الله اعظمی نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس نظری مخالف گفته های مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان دارد و همچون کمالی گلخانه دار کرمانی عمده مشکل سرمازدگی محصولات کشاورزی را به دلیل عدم تامین سوخت مورد نیاز گلخانه ها می داند.
این نماینده مجلس در ارتباط با حجم خسارت بر اثر سرمازدگی اخیر به مزارع، باغات و گلخانه های جنوب کرمان به خبرنگار راه آرمان گفت: در 2 هفته اخیر جنوب استان کرمان با سرمایی که در بیست سال اخیر بی سابقه بوده، دست و پنجه نرم کرده است.
وی افزود: همین امر سبب وارد آمدن خسارات شدیدی به کشاورزان جنوب کرمان، بخش هایی از استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان شده است، این حجم از خسارت به گونه ای بوده که حتی آسیب شدیدی به درختان موز در چابهار وارد کرده است.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس بیان کرد: همه ساله در فصل پاییز و زمستان محصولات مختلفی همچون سیب زمینی، پیاز و صیفی جات در منطقه جنوب کرمان کشت می شود، سرمای غیر مترقبه 4 درجه زیر صفر در چند شب متوالی خسارات زیادی به این محصولات وارد کرد.
خسارت 2 هزار و 400 میلیارد تومانی سرما به محصولات کشاورزی جنوب کرمان
اعظمی ابراز کرد: دمای 4 درجه زیر صفر در جعبه هواشناسی زمانی که به خاک منتقل می شود به 6 یا 7 درجه زیر صفر می رسد و با تداوم چند ساعته محصول سیب زمینی کشاورزان را نابود کرد، حتی محصول پیاز که به نسبت در مقابل سرما مقاوم بوده، دچار سرمازدگی شده است.
وی یادآور شد: متاسفانه به دلیل ضعف مدیریت در توزیع سوخت در گلخانه ها توسط شرکت ملی نفت استان، بعضی از گلخانه ها خسارت بسیار زیادی را متحمل شدند.
نماینده جیرفت و عنبرآباد در مجلس عنوان کرد: بر اساس برآورد سازمان جهاد کشاورزی تاکنون خسارتی بالغ بر 2 هزار 400 میلیارد تومان در اثر سرمازدگی به کشاورزی جنوب استان وارد آمده است.
اعظمی اظهار کرد: بخشی از کشاورزان محصولات خود را بیمه کردند اما هزینه ای که بیمه بابت خسارت پرداخت می کند بسیار اندک است، همین پرداخت اندک بیمه سبب شده تا عده زیادی از کشاورزان محصول خود را بیمه نکنند.

وی ادامه داد: از این رو برای جبران بخشی از ضرر کشاورزان در جلسه ستاد بحران تصمیماتی اتخاذ شده و به دنبال آن هستیم تا بخشی از خسارت وارده را به کشاورزان پرداخت کنیم.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس تاکید کرد: البته برای جبران این خسارت ها تصمیم گرفته شده تا کشاورزانی که دارای تسهیلات بانکی هستند، پس از بازرسی از مزرعه و باغ آسیب دیده آن ها، سود وام بخشیده شده و پرداخت اقساط به سال های بعد موکول شود.
پرداخت اندک خسارت، کشاورزان را از بیمه کشاورزی ناامید کرده است
اعظمی گفت: نکته ای که برای کشاورزان اهمیت دارد این است که باید فرهنگ استفاده از بیمه کشاورزی رواج یابد، متاسفانه در شرایط کنونی که برای کشت 3 هکتار سیب زمین باید حدود 100 میلیون تومان سرمایه گذاری کرد، صندوق بیمه کشاورزی تنها 12 میلیون تومان به کشاورز پرداخت می کند.
وی یادآور شد: صندوق بیمه کشاورزی مدعی است که به دلیل دریافت سهم اندک بیمه از کشاورزان که 200 هزار تومان است با احتساب سهم 70 درصدی دولت 12 میلیون تومان می شود.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس توضیح داد: به دنبال جلسه ای که با حضور حسن نژاد رئیس صندوق بیمه کشاورزی کشور برگزار شد، مقرر شد برای فصول بعدی انتخاب های بیشتری در اختیار کشاورزان قرار گیرد.
اعظمی بیان کرد: بدین معنی که حق بیمه از یک میلیون تومان تا 5 میلیون تومان افزایش یابد و به دنبال آن بتوانند تا 100 میلیون تومان خسارت کشاورز را پوشش دهند.
وی در پایان به کشاورزان توصیه کرد: کشاورزان برای اطمینان خاطر خود و جبران خسارت های احتمالی حتما محصول خود را در مراحل اولیه کشت بیمه کنند.
حواله‌های صادر شده سهمیه سوخت به مرحله توزیع نرسید
در خصوص تامین سوخت، جهاد کشاورزی مسئول صدور حواله های سوخت کشاورزان و شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه وظیفه توزیع سوخت را برعهده دارد.
سعید برخوری رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان در این خصوص به خبرنگار ما گفت: بر اساس برآورد انجام شده سرمای اخیر بیش از 2 هزار و 300 میلیارد تومان به بخش کشاورزی خسارت وارد کرده است.
وی افزود: سرمای هوا در این مدت به اندازه ای بود که حتی سیب زمینی هایی که با فوم پوشانده شده بود هم از سرمازدگی حفظ نشد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان در ارتباط با سوخت رسانی به موقع به کشاورزان عنوان کرد: همه گلخانه هایی که شرایط و مجوز لازم را داشتند، به جهاد کشاورزی مراجعه کرده و سهمیه سوخت خود را دریافت کرده اند.
برخوری بیان کرد: به دلیل اینکه در 2 سال گذشته محصولات این منطقه دچار سرمازدگی نشدند، برخی از کشاورزان علی رغم هشدارها، اقدامات به موقع را برای جلوگیری از سرمازدگی انجام ندادند.
وی یادآور شد: عمده خسارتی که به محصولات کشاورزی جنوب کرمان وارد آمده مربوط به محصولات کشاورزی است که گرمکن ندارند، به عنوان مثال سیب زمینی که در محیط باز کشت می شود و یا خیار سبز و بادمجان که در تونل های پلاستیکی کوچک کشت می شوند، دچار آسیب شدند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان تصریح کرد: گلخانه های بزرگی که دارای گرمکن هستند، خسارت ندیده اند و اگر مواردی از خسارت در آن ها رخ داده به علت خرابی هیتر، نداشتن سوخت و یا عدم پاسخگویی هیترها به دلیل سرمای شدید ایجاد شده است.
حق بیمه مربوط به کشاورزان با شرایط مالی آن ها سازگاری ندارند
برخوری در ارتباط با بیمه کشاورزی مطرح کرد: حق بیمه مربوط به کشاورزان با شرایط مالی آن ها سازگاری ندارند و از سوی دیگر گزینه های که بیمه کشاورزی برای مواردی همچون سرمازدگی مشخص کرده چندان مناسب نیستند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه کشت در جنوب کرمان خارج از فصل انجام می شود و ریسک بالایی دارد، لازم است مورد توجه ویژه بیمه کشاورزی قرار گیرد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان گفت: اما اگر قرار باشد بر اساس گزینه های بیمه اقدام کنیم، حق بیمه ای که کشاورز باید پرداخت کند بسیار زیاد می شود.
برخوری بیان کرد: البته باید صندوق هایی برای کمک به کشاورزان در این شرایط در نظر گرفته شود که عملکرد آن بتواند سبب اثرگذاری بیشتر بیمه کشاورزی شود.
وی خاطرنشان کرد: بیمه به تنهایی قادر به پوشش این حجم از خسارت کشاورزان نیست، به طور مثال کشاورزی که سیب زمینی کشت می کند بیش از 100 میلیون تومان هزینه می کند که بیمه قادر به پرداخت همه خسارت نیست و تنها حدود 12 میلیون از خسارت را به کشاورز می پردازد.
ایجاد چالش های جدی برای سفره های مردم به دنبال بی توجهی به کشاورزی جنوب کرمان
ذبیح الله سالخورده کارشناس ارشد کشاورزی در خصوص عوامل تشدید کننده سرمازدگی محصولات کشاورزی به خبرنگار ما گفت: مخاطرات اقلیمی که به واسطه تغییرات دمایی ایجاد می شود از اصلی ترین تهدیدات یک دهه اخیر و آینده جنوب استان کرمان است.
وی افزود: سرما زدگی و یخ زدگی محصولات زراعی و باغی یکی از این پدیده های مخرب است که در فصل سرما و کاهش دما اتفاق می افتد.
کارشناس ارشد کشاورزی بیان کرد: جنوب کرمان با تولید 5 میلیون تن محصولات زراعی و باغی نوبرانه خارج از فصل نقش بسیار ارزنده ای را در سبد غذایی مردم ایران حتی منطقه ایفا می کند که اگر مورد حمایت های بخش دولتی و سیاست های کلان کشاورزی قرار نگیرد در آینده چالش جدی را به سفره های مردم ایجاد می کند.
سالخورده ابراز کرد: خسارت های کاهش دما دارای 2 سطح است، سرما زدگی که معمولا به دلیل اختلاف دمای زیاد بین شب و روز اتفاق می افتد و غالبا در فصل های پاییز، زمستان و یا اوایل بهار و در دمای بالای صفر درجه اتفاق می افتد.

وی یادآور شد: دیگری مربوط به یخ زدگی است که دمای به صفر درجه و یا زیر صفر می رسد، البته میزان خسارت این 2 پدیده اقلیمی بستگی به نوع محصولات و گیاهان زراعی و باغی متفاوت است.
کارشناس ارشد کشاورزی اذعان کرد: خسارت های سرمازدگی بیشتر بر اندام های مرفولوژیکی گیاه وارد می شود اما خسارت یخ زدگی به خصوصیات فیزیولوژیکی وارد شده و تا عمق سلول پیش می رود که نهایتا باعث مرگ گیاه می شود.
سالخورده تاکید کرد: برای کاهش این خسارات باید کشاورزان با ایجاد پوشش های نایلونی، نصب سیستم های گرمایشی و…. محصولات خود را از نوسانات دمایی حفظ کنند البته تغذیه مناسب گیاه پیش از فرا رسیدن فصل سرما از اهمیت بالایی برخوردار است.
جبران سرمایه از دست رفته کشاورزان در انتظار گوشه چشم مسئولان
وی ادامه داد: در جهت جبران حداقل خسارت های کشاورزان مهمترین صنعتی که می تواند بار را از دوش کشاورز و دولت بردارد صنعت بیمه است که متاسفانه در کشور ما از آن پشتیبانی نمی‌شود و همین امر سبب عملکرد ضعیف این بخش شده است.
کارشناس ارشد کشاورزی اذعان کرد: خسارت‌های هفته گذشته در جنوب کرمان بیشتر یخ زدگی بود که بخش زیادی از مزارع را از بین برد و خسارت‌های سنگینی هم به بخش باغی و محصولات آنها خصوصا مرکبات وارد کرد.
سالخورده در پایان خاطرنشان کرد: امروز در جنوب کرمان یکی از ابزارهای مهم گرمایشی برای جلوگیری از خسارت کشاورزان و گلخانه‌داران گاز است؛ اکثر مزارع فاقد سیستم انتقال گاز هستند این مجموعه ها می توانستند امروز از بزرگترین مشتریان شرکت گاز باشند اما مسئولان از آنها غافل شده اند.
به گزارش راه آرمان، بر اساس گفته‌های مسئولان، آنچه در گفتگوهای مختلف دیده شد تنها شانه خالی کردن از پذیرش مسئولیت است در حالیکه کشاورزان و نماینده مجلس دلیل اصلی خسارت های سرمازدگی را عدم تامین سوخت می دانند، مسئولان امر آن را انکار می‌کنند.
اما آنچه که اهمیت داران از دست رفتن سرمایه زندگی اهالی منطقه‌ای است که پیشه اصلی و راه کسب درآمد آنها کشاورزی است و در بدترین حالت ممکن دریغ مسئولان از حمایت‌هایی است که می تواند گوشه‌ای از این خسارات را جبران کند.
انتهای پیام/