بزرگنمايي:

کرمان رصد - گودهای جنوب غرب تهران به‌دنبال فعالیت 50ساله استحصال معادن شن و ماسه در محدوده رودخانه کن در منطقه18 شهرداری ایجاد شده است.

این گودال‌ها مخاطرات ناشی از تجاوز گود به حریم و بستر رودخانه کن و احتمال وقوع رانش گسترده را در محدوده‌ای به شعاع حداقل 100متر درصورت وقوع سیلاب‌هایی با دوره بازگشت 100ساله و بالاتر را افزایش داده است و این موضوع خطر بالقوه‌ای برای بزرگراه فتح و خطوط راه‌آهن تهران-تبریز و تهران-جنوب به‌حساب می‌آید.
این خطر در محدوده‌هایی که عرض دیواره به حدود 5متر رسیده بحرانی‌تر بوده و احتمال وقوع تخریب در آن بیشتر است. به‌ویژه در جایی که گودال‌ها با رودخانه فاصله کمی دارند. مسئولان باید توجه کنند در نزدیکی گودال‌ها کوچه‌ای واقع شده که در آن چند مدرسه قرار گرفته‌اند. عملیات عمرانی در اطراف این محدوده و انحراف آب رودخانه در یک بازه، باعث فرسایش کناره ساحل غربی و بحرانی‌تر شدن شرایط پایداری گود شده است. از طرفی دیگر پایدارسازی دیواره‌هایی که انجام شده نیز تاریخی دارد و بعد از مدتی دچار فرسایش می‌شوند و خطرآفرین خواهد بود.
از این‌رو، با توجه به بررسی عواقب و مخاطرات محتمل اثرات متقابل معادن و رودخانه، در حوزه ایمن‌سازی رودخانه کن، اقدامات کوتاه‌مدت و میان‌مدت طی 4سال گذشته زیرنظر معاونت فنی وعمرانی با همکاری شهرداری منطقه انجام شده اما کافی نیست. این اقدامات در کاهش خسارات محتمل در سیلاب‌های اخیر نیز مؤثر واقع شده اما اقدامات، در زمان سیلاب‌های محتمل در دوره بازگشت‌های بالاتر از 50سال پاسخگو نخواهد بود.
به همین دلیل ضروری است برنامه زمانبندی برای تسریع در انجام اقدامات بلندمدت شامل احداث دیواره‌های حفاظتی و شیب شکن در دیوار مابین گود و ساحل رودخانه و تخصیص اعتبار مورد نیاز نیز در دستورکار قرار بگیرد.همچنین باتوجه به مجاورت بخشی از ضلع کندروی بزرگراه بروجردی با بخش عمیق گود ناپایدار در فاصله‌ای کمتر از 10متر و وجود ترک‌های عمیق متعدد در محدوده مورد نظر که حاکی از فعال بودن جبهه رانشی دیواره گود است، اجرای برنامه زمانبندی ایمن‌سازی‌ موقت و دائم گود در محدوده موردنظر ضروری است و باید در اولویت اقدامات قبل از هرگونه برنامه افتتاح و ارائه مجوز برای بارگذاری ترافیکی در محدوده مورد نظر قرار گیرد.
ما بازدیدهایی در محل داشته‌ایم. صرفا یکی از مالکان اراضی مورد نظر (شامل 3 شرکت فربت، خلیج‌فارس و شن‌وما) نسبت به تصویب طرح ایمن‌سازی موقت به روش ایجاد دیواره شیبدار با استفاده از مصالح خاکی زیرنظر سازمان مشاور فنی و مهندسی اقدام کرده که عملیات ایمن‌سازی انجام شده توسط این شرکت نیز پیشرفت بسیار کمی داشته و صرفا در محدوده‌ای به عمق حدود 10متر در ضلع مجاور رودخانه انجام شده است.
بنابراین ضرورت دارد استانداری تهران با استفاده حداکثری از ابزارهای حقوقی و ظرفیت‌های قانونی مانند شورای تامین استان، اقدام عاجل جهت الزام همه مالکان اراضی مذکور به ارائه و تصویب طرح ایمن‌سازی مناسب برای پایدارسازی گود زیرنظر مراجع ذیصلاح انجام شود.
منبع :همشهری