کرمان رصد - شهر: انتخاب 10 پل به عنوان زیباترین پل‌های دنیا از میان تعداد بیشمار پل‌های ساخته شده در جهان کار چندان آسانی نیست. لیست پل‌های تاریخی، طولانی‌ترین پل‌ها، مرتفع‌ترین پل‌ها و حتی شگفت‌انگیزترین پل‌ها و... طی سال‌ها از سوی بسیاری از شبکه‌ها و سایت‌های مختلف انتخاب شده و بی شک این لیست هم مانند بسیاری از این لیست‌ها کم‌وکسریهایی دارد اما این لیست تعدادی از زیباترین پل‌های تاریخی دنیا را در برمی‌گیرد.

10- پل خواجو Khaju Bridge
پل خواجو در اصفهان در قرن هفدهم به دستور شاه عباس دوم ساخته شد. این پل همچنین با بستن آب‌بندهای هر یک از خروجی های آب، ‌حکم سد را هم ایفا می‌کرده است. زمانی که دریچه‌ها بسته باشد، سطح آب پشت پل به حدی بالا می‌آید که مزارع اطراف زاینده‌رود از این آب آبیاری می شده است. پل خواجو به خاطر معماری و تزیینات کاشیکاری آن از دیگر پل‌های زاینده‌رود مشهورتر است. این پل از دو سری قوس‌های متمایز و مزین به کاشی های رنگی تشکیل شده است و در میانه پل، دو سالن بزرگ شاه‌نشین وجود دارد که در آن دوره جایگاه بزرگان و امیرانی بوده که برای تماشای مسابقات شنا و قایقرانی به این مکان فراخوانده می‌شدند.

9- پل رودخانه گارد Pont du Gard
پل رودخانه گارد که روی رودخانه‌ای به همین نام در جنوب فرانسه قرار دارد،‌ شاهکار مهندسی رومی ‌است. این پل برای عبور و مرور مرد ساخته نشده اگرچه امکان پیاده‌روی بر این پل وجود داشته است. این پل در حقیقت بخشی از سیستم پیچیده مهندسی قنات است که روزانه پنج میلیون گالون آب را به چیزی حدود 50 کیلومتر آنطرف‌تر به یکی از شهرهای باستانی روم به نام نامیس منتقل می‌کرده است. پل رودخانه گارد توسط مارکوس ویپسانیوس آگریپا، پسر خوانده سزار آگوستیوس، بین سال‌های 12 تا 63 پیش از میلاد ساخته شده است. پل از سنگ‌های عظیمی‌که وزن برخی از آنها به 6 تن می‌رسد ساخته شده و طوری برش خورده است که بدون هیچ ملاتی در سه سطح روی هم قرار گرفته‌اند.

8- پل آه Bridge of Sighs
در قرن نوزدهم، لرد بایرون نام پل آهکی ونیزی را که ریو دی پالازو را به اتاق بازجویان در زندان داگ متصل می‌کرد با نام پل آه، نام‌گذاری کرد. شاید این نام‌گذاری به ‌این دلیل بوده است که از این نقطه زندانیان برای آخرین بار پیش از محاکمه ا زندانی شدن می‌توانستند از میان سنگ‌ها که کمتر از میله‌های فلزی نبوده، شهر ونیز را تماشا کنند و احتمالاً آه بکشند، اگرچه در واقع زندان داگ عموماً مجرمان با جرایم کم را در خود نگه می‌داشت. پل آه در سال 1600 میلادی، پس از روزها تفتیش عقاید و اعدام توسط آنتونیو کانتینو طراحی شد. بر اساس یک افسانه‌ایتالیایی اگر کسانی که همدیگر را دوست دارند در زمان غروب آفتاب زیر این پل با یکدیگر پیمان ببندند عشق آنها برای ابد ادامه خواهد داشت.

7
- پل آهن Iron Bridge
پل آهن روی رودخانه سورن در منطقه شراپ شایر انگلستان به طور مشخص یک پل بزرگ یا خارق‌العاده نیست اما آنچه ‌این پل را منحصر به‌فرد کرده است این است که‌این پل اولین پلی است که به طور کامل از چدن ساخته شده است.
در قرن هجدهم، شراپ شایر منبع غنی آهن و زغال‌سنگ و ... بود و وجود این منبع غنی آهن عامل جایگزینی ساخت پل‌های چوبی با این پل فلزی بوده است. توماس فارنولس پریچارد پیشنهاد ساخت پل تک قوس را که امکان عبور قایق از زیر آن وجود داشته باشد، مطرح کرد اما پیش از آنکه‌ این پل ساخته شود او درگذشت و کار ساخت پل آهن توسط یک کارگر آهن ماهر به نام آبراهام داربی سوم انجام شد. 363 تن چدن در ساخت این پل مورد استفاده قرار گرفت و در مدت زمان سه ماه پل ساخته شد. سرعت و سهولت ساخت پل آهن مهندسان را در خصوص تطبیق‌پذیری و مقاومت آهن متقاعد کرد و شروعی بر دوران انقلاب صنعتی شد. اگرچه داربی در انجام محاسبات هزینه پل ناشیانه عمل کرد و باقی عمر خود را با پرداخت قسط‌های پل آهن گذراند.

6- تمامی پل‌های سرپوشیده Covered Bridges
پل سرپوشیده مونتروس غربی روی رودخانه گرند در اونتاریو کانادا به پل عشاق معروف است. پل سرپوشیده پیسگاه در جنوب شهرستان راندولف در کالیفرنیای جنوبی که در سال 2003، توسط سیل از بین رفت و بار دیگر با 90 درصد چوب‌های اصلی بازسازی شد، نمونه دیگری از پل‌های سرپوشیده است. این پل یکی از دو پل تاریخی بازمانده در این ایالت است. پل‌های سرپوشیده به پل‌هایی گفته می‌شود که مسقف بوده و دیواره داشته باشند. البته پل‌های باد و باران، پل آه، وچیو و... هم در زمره این نوع از پل‌ها قرار می‌گیرند.
پیش از آنکه پل‌های سرپوشیده در فیلم «پل‌های مدیسون کانتی»، کلینت استوود در سال 1995، معروف شوند، خیلی از شهرهای کوچک سراسر اروپا و آمریکای شمالی از وجود این نوع از پل‌ها بهره می‌بردند و بیش از 10 هزار نوع از پل‌های سرپوشیده ساخته شده بودند.
دلیل ساخت این نوع پل یکی علاقه‌مندی مردم به آن و دیگری ارزان بودن الوار در قرن نوزدهم بوده است. متاسفانه به دلیل دزدی، آتش‌سوزی و غفلت، بسیاری از این پل‌ها در آمریکا و کانادا از بین رفته است.

5- پونت وچیو Ponte Vecchio
پونت وچیو یکی از پل‌های قرون وسطی روی رودخانه آرنو است، گرچه این پل، چیزی فراتر از یک پل تنهاست. پونت وچیو یک خیابان، یک شاهکار معماری و نماد فلورانس ایتالیاست. مونت وچیویی که ما امروز می‌شناسیم در سال 1345، توسط تادئو گاددی بعد از ویران شدن دهانه اولیه به واسطه جاری شدن سیل ساخته شد. برای تامین هزینه‌های پل در مسیر جاده مراکزی به فروشندگان اجاره داده شد. در سال 1565، دوک کوزیمو اول دستور داد در این بخش گذرگاهی مسقف بنا شود. بعد از آن طلافروشان، طلاسازان و فروشندگان اشیای لوکس، قصاب‌ها و فروشندگان سطح پایین را از این منطقه بیرون کردند. شاید به همین علت است که بسیاری ریشه کلمه انگلیسی «ورشکسته» را برگرفته از نام این پل می‌دانند.

4- پل‌های باد و باران The Wind and Rain Bridge
پل‌های باد و باران، نوعی از پل‌های ساخته شده توسط دونگها (گروه اقلیت قومی‌ در چین) هستند. از آنجایی که‌این گروه از مردم چین در زمین‌های پست پر از رودخانه زندگی می‌کنند در این نوع پل سازی تبحر خاصی دارند چرا که‌این پل‌های پوشیده نه تنها به آنها اجازه عبور از رودخانه را می‌دهند بلکه آنها را از باد و باران و دیگر عناصر طبیعی حفظ می‌کند.
برای ساخت این نوع پل از هیچ نوع پیچ و مهره و اتصال دهنده دیگری استفاده نمی‌شود بلکه الوارهای چوب به صورتی برش می‌خورد که در یکدیگر چفت شوند. بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین پل باد و باران، چنیانگ در روستای مان روی رودخانه لینگ زی است. این پل حدود صد سال قدمت دارد.

3- پل بروکلین Brooklyn Bridge
در سال 1855،‌ جان روبلینگ شروع به طراحی پلی کرد که در زمان خود طولانی‌ترین پل معلق جهان بود. اما امروزه پل بروکلین یکی از پرترافیک‌ترین پل‌های جهان است. روئبلینگ در زمان ساخت این پل بر اثر حادثه‌ای جان باخت و فرزندش، واشنگتن، مسوولیت ادامه کار را برعهده گرفت اما وجود مشکل گفتاری‌اش مانع آن شد که او بتواند کار را ادامه دهد. این وضعیت، «امیلی وارن روئبلینگ»، همسر معمار اصلی، را واداشت تا برای چندین سال مسوولیت انتقال دستورات واشنگتن را به کارگران بر عهده گیرد. پیچیدگی سازه پل که جزیره منهتن را با همسایه‌اش، محله بروکلین مرتبط می‌سازد، موجب شد بیش از 20 نفر در طول14 سال زمان ساخت آن، جان خود را از دست بدهند. هزینه ساخت پل بیش از 15 میلیون دلار بود. زمانی که پل بروکلین افتتاح شد،‌ امیلی نخستین کسی بود که افتخار عبور از روی آن را پیدا کرد و زمان عبور خروسی را که نماد پیروزی محسوب می‌شد در دامان خود نگه داشت اما واشنگتن تا زمان مرگش در سال 1926، به ندرت از پل دیدن کرد.

2- پل برج (تاور بریج) Tower Bridge
شاید خنده‌دار به نظر برسد که بخواهیم در مورد ترافیک در دوران باستان صحبت کنیم اما دلیل واقعی ساخت پل برج در لندن همین بود. در پایان قرن نوزدهم، توسعه بخش شرقی لندن سبب ایجاد چنان ترافیکی شد که شهر تصمیم گرفت پلی جدید طراحی کند. ساخت این پل در سال 1886 ، توسط معماری به نام سر ‌هاراک جونز و مهندسی به نام سر جان ولف باری آغاز شد. طراحی این پل به گونه‌ای بود که با قرار گرفتن دو برج در دو طرف ایجاد مزاحمت برای وسایل عبور و مرور در اطراف از بین برود. یکسال پس از آغاز این طرح جونز درگذشت و جورج استونسون جایگزین او تصمیم گرفت نمای این برج‌های آجری را با تغییر به شیوه ویکتورایی با نمای لندن هماهنگ کند. زمانی که پل در سال 1894، افتتاح شد از طرح آن استقبال چندانی نشد اما به مرور زمان مردم به آن خو گرفتند و حتی این پل که با انتقادهای فراوانی مواجه شد به نوعی به سمبلی برای شهر لندن بدل شد.

1- پل دروازه طلایی (گلدن گیت) Golden Gate Bridge
پل دروازه طلایی چنان نماد سمبلیکی از سانفرانسیسکو است که نمی‌شود زمانی را تصور کرد که‌این پل وجود نداشته است. اما قبل از افتتاح این پل ساخت چنین پل معلقی که به نوعی نماد پل‌های معلق دنیاست قابل تصور نبود.
این پل در واقع میراث عصر مناقشه، اختلاف و درگیری است. گلدن گیت در دهه‌ای ساخته شد که هنوز رکود اقتصادی آمریکا در آن احساس می‌شد.
پیش از پایان مراحل ساخت این پروژه عظیم در سال 1937، همگان احداث آن را غیرممکن می‌دانستند، به‌ویژه آنکه در زمان ساخت این پل مه غلیظ و بادهایی با سرعت 60 مایل، عملیات احداث را با مشکل مواجه کرده بودند. همین امر سبب شد تا بسیاری این پل را غیرقابل ساخت بدانند.
این پل در دهانه خلیج سانفرانسیسکو قرار دارد. گلدن گیت سانفرانسیسکو را از بخش شمالی‌ به مارین کاونتی متصل می‌کند. گلدن گیت هنگامی که در اواخر دهه 30 میلادی به بهره‌برداری رسید تا سال‌ها با 2737 متر طول، بلندترین پل معلق جهان بود.
به‌رغم این شرایط جوی و طبیعی وحشتناک گلدن گیت طی چهار سال و اندی ساخته شد. در این مدت نسبتاً طولانی 35 میلیون دلار صرف احداث این پل شد.
طی دوران ساخت این پل حوادث دلخراشی نیز اتفاق افتاد که از جمله آنها می‌توان به مرگ 11 نفر از کارگران اشاره کرد.
اگرچه گلدن گیت به نظر قرمز می‌رسد اما رنگ این پل در واقع نارنجی خاصی است که به رنگ نارنجی بین‌المللی شهرت دارد و به‌ این دلیل انتخاب شده است که با طبیعت اطراف هماهنگی داشته باشد و در عین حال در مه قابل رؤیت باشد.

خبرنگار: مهشید فرجی