بزرگنمايي:

کرمان رصد - تهران - توسعه ظرفیت های تولید فولاد کشور و تکمیل زنجیره ارزش با اجرای طرحهای مربوطه به منظور توسعه صنعتی، اقتصادی و اجتماعی در جهت ناکام سازی سیاست تحریم به مورد اجرا گذاشته شده که در همین ارتباط مجتمع معدنی - صنعتی چادرملو در قلب کویر اقدام به 12 هزارمیلیارد تومانی سرمایه گذاری در این بخش کرده است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، جمهوری اسلامی ایران براساس سند چشم انداز 1404 دستیابی به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری را هدف گذاری کرده و در این ارتباط دستیابی به ظرفیت 55 میلیون تنی فولاد یکی از اهداف تعریف شده است.
** صنعت فولاد و زنجیره ارزش
صنعت فولاد که به عنوان صنعتی مادر و راهبردی در جهان شناخته می شود، می تواند نقشی اساسی در ارتقای رفاه و اقتصاد هر کشور ایفا کند و سهم بالایی در اشتغال به خود اختصاص دهد زیرا در زنجیره ارزش افزوده آن برآورد شده تا افزون بر 50 میلیون نفر را جذب کند.
در عین حال واقعیت آن است که صنعت فولاد یکی از حلقه های توسعه صنعتی کشورها شناخته می شود و برای توسعه در این مسیر برنامه ریزی می کنند.
شرکت معدنی - صنعتی چادرملو (یزد) که نزدیک به دو دهه در زمینه استخراج سنگ آهن فعالیت دارد و از این جهت بیشتر شناخته می شود، در سالهای اخیر در جهت تکمیل زنجیره ارزش اقدام کرده و علاوه بر تجهیز معدن سنگ آهن در زمینه گندله سازی، فولادسازی، پروژه احیاء و نیروگاه برق نیز سرمایه گذاری کرده است.
** گندله سازی اردکان
مجتمع گندله سازی اردکان با ظرفیت 3.4 میلیون تن، عملیات اجرایی آن در شهریور 1383 آغاز و برای آن دو هزار و یکصد میلیارد ریال سرمایه گذاری شد که سهم ارزی آن 108.4 میلیون دلار و ریالی یک هزار و 684 میلیارد ریال بود. تولید این مجتمع در شهریور 1386 آغاز شد.
اکنون قرار است ظرفیت کارخانه گندله سازی از 3.4 به چهار میلیون تن افزایش یابد و برای این منظور 843 میلیارد ریال سرمایه گذاری نیاز است که 17 میلیون یورو سهم ارزی دارد و زمان بهره برداری از آن نیمه دوم سال جاری پیش بینی که تاکنون 16 درصد پیشرفت فیزیکی برای آن ثبت شده است.
محمود مصری نژاد مدیر امور مجتمع گندله سازی اردکان در جمع خبرنگاران بازدیدکننده از این مجموعه اظهار داشت: به ازای هر 1.2 میلیون تن گندله 800 هزار تن آهن اسفنجی تولید می شود که هرتن آهن اسفنجی، تولید یک تن شمش را به دنبال دارد.
مصرف سرانه فولاد در کشور اکنون حدود 300 کیلو گرم است ، درحالی که انتظار می رود با بهره برداری از طرحهای در دست اجرا این میزان به بیش از 400 کیلوگرم برسد.
مصری نژاد علت افزایش ظرفیت واحد گندله سازی اردکان را تامین نیاز شرکت های آهن و فولاد غدیر ایرانیان و ارفع به گندله ذکر کرد که در جوار این مجتمع واقع شده اند.
** کارخانه فولاد چادرملو
ظرفیت این کارخانه فولاد یک میلیون تن است که قابلیت افزایش تا سطح 1.3 میلیون تن در سال را دارد، 90 درصد مواد اولیه این شرکت آهن اسفنجی و 10 درصد بقیه قراضه است.
میزان سرمایه گذاری این واحد فولادسازی هفت هزار و 960 میلیارد ریال پیش بینی شده که سهم ارزی آن 168 میلیون یورو است که پیشرفت فیزیکی آن تاکنون نزدیک به 93 درصد برآورد شده است.
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) مدیریت هفت طرح فولاد استانی سپید دشت (چهارمحال وبختیاری)، نی ریز (فارس)، قائنات (خراسان جنوبی)، شادگان (خوزستان)، میانه (آذربایجان شرقی)، سبزوار (خراسان رضوی) و بافت (کرمان) را برعهده دارد که هریک از این طرحها ظرفیت 800 هزار تنی تا یک میلیون تن را دارند.
میزان پیشرفت در بخش احیای مستقیم طرحهای فولاد استانی به طور متوسط بین 70 تا 90 درصد اعلام شده و در سال گذشته از سوی ایمیدرو یک هزار میلیارد تومان نقدینگی در آنها اختصاص یافت و پیش بینی شده امسال چهار واحد احیای مستقیم این طرحها راه اندازی شود.
** پروژه احیاء چادرملو
پروژه احیای چادرملو یا کارخانه احیاء مستقیم این مجتمع به منظور تامین نیاز فولادسازی آن طراحی و به اجرا گذاشته شده و ظرفیت آن یک میلیون و 550 هزار تن است که از اردیبهشت 92 آغاز می شود و انتظار می رود در نیمه دوم سال آینده (1395) به بهره برداری برسد.
کل سرمایه گذاری کارخانه احیاء پنج هزار و 560 میلیارد ریال پیش بینی شده که از این رقم 68 میلیون یورو ارزی است.
میزان پیشرفت فیزیکی این طرح 45.8 درصد اعلام شده ، درحالی که از نظر ریالی 58 درصد آن تحقق یافت.
** نیروگاه سیکل ترکیبی 500 مگاواتی
پروژه نیروگاه سیکل ترکیبی 500 مگاواتی را به عنوان بزرگترین سرمایه گذاری چادرملو با رقم کل 12 هزار و 444 میلیارد ریال که سهم ارزی آن 265 میلیون یورو است، ارزیابی می کنند که قرارداد اجرای آن با شرکت ایرانی مپنا امضا و به مورد اجرا گذاشته شده است.
اجرای این طرح به منظور تأمین برق مورد نیاز طرح های فولادسازی منطقه اعلام شده و تاریخ احداث آن آبان 1391 است و اکنون واحدهای گازی به بهره برداری رسیده و قرار است در سال جاری تکمیل شود.
میزان پیشرفت فیزیکی این طرح 81.5 درصد اعلام شد و در بخش ریالی نیز 91 درصد قرارداد پوشش یافت.
کارشناسان براین باورند که افت جدی ذخایر سنگ آهن کشور به عنوان یکی از بحران های سال های آتی محسوب می شود و برای رفع این چالش، برنامه اکتشاف 200 هزار کیلومتر مربع از مساحت ایران در شرق کشور با همکاری سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی آغاز شده و دستاوردهای ارزشمندی به دنبال داشته است.
مصری نژاد خطاب به خبرنگاران اعزامی بازدیدکننده از طرحهای توسعه چادرملو، اظهار داشت: تولید 50 میلیون تن فولاد در افق 1404 با سنگ آهن داخلی کافی نیست و ناگزیر از واردات آن خواهیم شد اما مسئولان کشور باید به این باور برسند که توسعه فولادسازی ها راهی جز توسعه معادن ندارد.
اجرای طرحهای زنجیره ارزش صنعت فولاد دغدغه های خاص خود را دارد و یکی از کمبودها، منابع مالی است و باتوجه به بیانیه سوئیس تلاش حول محور جلب و جذب سرمایه گذاران خارجی، ایرانیان مقیم خارج از کشور و بخش خصوصی است.
دولت به دلیل محدودیت منابع قادر به اجرای طرحها به شکل مستقل نیست، بلکه تلاش دارد از طریق مشارکت با بخش خصوصی این زنجیره را تکمیل نماید.
مهدی کرباسیان رئیس هیات عامل ایمیدرو چندی پیش تصریح کرد: بخش معدن و صنایع معدنی، یکی از اساسی ترین بخش های توسعه ای کشور است که می تواند به استقلال و توانمندی اقتصادی کشور کمک کند و انتظار می رود در چارچوب برنامه ششم توسعه از این بخش حمایت جدی به عمل آید.
** برنامه های آینده
مصری نژاد درخصوص سرمایه گذاری شرکت معدنی و صنعتی در طرحهای آینده، گفت: سرمایه گذاری ساخت دو واحد نورد با ظرفیت 1.3 میلیون تن در سال که امسال به مورد اجرا گذاشته می شود، 25 میلیون یورو و دو هزار و 390 میلیارد ریال است.
وی احداث کارخانه گندله سازی جدید با ظرفیت 2.5 میلیون تن در سال که امسال عملیات اجرایی آن آغاز می شود به عنوان دیگر طرح جدید این مجموعه ذکر کرد که برای ساخت آن 6 هزار میلیارد ریال و 137 میلیون یورو سرمایه گذاری صورت می گیرد.
** بهره مالکانه (حق انتفاع)
موضوع دریافت بهره مالکانه یا حق انتفاع از بخش معدن به عنوان مبحثی است که در سالهای اخیر توسط رسانه های همگانی مورد گمانه زنی از سوی مسئولان در قوای سه گانه قرار می گیرد و قوای مقننه به عنوان قانونگذار و مجریه به عنوان اجرا کننده بیشترین نقد و نظر را در این ارتباط اظهار داشتند.
مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه 1394 موضوع دریافت حق انتفاع را که پیش از این به مصداق معادن بزرگی که پروانه بهره برداری از آنها به نام دولت ثبت شده و در خصوص مجتمع معدنی - صنعتی چادرملو (یزد) و گل گهر (کرمان) شکل اجرایی به خود می گرفت، به کلیه معادن تعمیم داد.
سیدمحمد ابریشمی مدیر مجتمع چادرملو معتقد است: دریافت بهره مالکانه (حق انتفاع) در همه کشورهای پیشرفته عرف است، اما باید منطق داشته باشد و به شکلی صورت گیرد که مانع از فعالیت سرمایه گذار نشود.
وی شیوه جاری در اخذ بهره مالکانه از این مجتمع را مورد انتقاد قرار داد و گفت: نحوه محاسبه و دریافت باید طبق یک فرمول شفاف باشد و برپایه بررسی کارشناسی به مورد اجرا گذاشته شود.
همچنین سیدمحمود سیدی معاون امور اقتصادی و مالی مجتمع معدنی- صنعتی چادرملو، گفت: بابت بهره مالکانه عملکرد سال 92 مبلغ 514 میلیارد تومان از سوی این مجتمع به دولت پرداخت شده و رقم اختلاف با دولت 300 میلیارد تومان است.
وی گفت: موضوع مورد اختلاف به مجلس شورای اسلامی گزارش شده و هر حکمی که مجلس در این خصوص صادر کند، آن را می پذیریم.
به گفته سیدی، بهره مالکانه سال 1393 مبلغ 630 میلیارد تومان شد که در این ارتباط با سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)اختلاف یک تا دو میلیارد تومانی وجود دارد که این امر در خصوص شیوه محاسبه در اعداد بعداز ممیز است.
وی اضافه کرد: مجتمع معدنی - صنعتی چادرملو در ارتباط با میزان حق انتفاع سال 93 تاکنون 110 میلیارد تومان پرداخت کرده و بقیه در تعهدات باقی مانده است.
وی اذعان کرد: براساس بودجه سال 94 رقم حق انتفاع به 420 میلیارد تومان می رسد که نسبت به سال 92 به نصف کاهش خواهد یافت.
از سوی دیگر محمدرضا تابش نماینده مردم اردکان در مجلس شورای اسلامی گفت: موضوع بدهی چادرملو در رابطه با حق بهره برداری بزرگنمایی شده و اکثر مبلغ آن براساس محاسبات شرکت به مبلغ 513 میلیارد تومان به موقع پرداخت شده و مبلغ حدود 300 میلیارد تومان اختلاف محاسباتی در مورد کنسانتره مصرفی در گندله سازی وجود دارد که شرکت معتقد است طبق قانون نباید به آن عوارض تعلق گیرد که این موضوع درحال بررسی است تا در صورتی که برعهده شرکت قرار گیرد، پرداخت شود.
** تحریم ها در قلب کویر
همچنین محمد برقی مدیر بازرگانی مجتمع مزبور نیز پیرامون آثار ناشی از تحریم ها در این واحد معدنی - صنعتی، اظهار داشت: این شرکت در بدو اجرای تحریم های شدید، اقدام لازم برای وارد کردن تجهیزات زمان بر و مهم مورد نیاز طرح های خود را انجام داده و تاکنون شرکت توقفی را که ناشی از شرایط تحریم ها باشد، نداشته است.
به گفته وی، ضمن تأمین به موقع قطعات و تجهیزات خارجی، از توان شرکت های سازنده داخلی و پشتیبانی بخش های فنی، بازرگانی، مالی بیش از هفت هزار و 600 قطعه در داخل و با کیفیتی تا سه برابر مشابه خارجی ساخته شده و از خروج ارز جلوگیری شد.
کارشناسان داخلی و خارجی سنگ آهن انتظار دارند سال 2015 نیز شرایط مشابه در سال 93 سپری شود و تغییرات قابل ملاحظه ای در قیمت جهانی سنگ آهن بروز پیدا نکند.
دست اندرکاران بخش معدن و صنعت همراه با فعالان بازار سرمایه براین باورند مجموعه چادرملو در شرایط کنونی که تاکید بر اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی است، در رونق تولید، ایجاد اشتغال و فراهم سازی بستر مناسب برای سوددهی به سهامداران، این شرکت توانسته انتظارات را در این شرایط پاسخگو باشد.
علاوه براین شرایط دشوار تحریم ها که مانع از فعالیت بسیاری از واحدها شده و یا ظرفیت آنها را تا حد 30 درصدی تنزل بخشیده، این مجتمع توانسته ضمن تامین نیاز بازار داخل ، اکنون در جهت تکمیل زنجیره ارزش صنعت فولاد گامهای جدی در قلب کویر بردارد.
گزارش از: حسین عضدی فسا
اقتصام (5)1559**1558